Pacjenci często nazywają tak bolesne zgrubienie lub guzek po przyśrodkowej stronie podstawy palucha.
Zniekształcenie koślawe palucha to bolesna deformacja przodostopia na poziomie pierwszego stawu sródstopno-paliczkowgo, która charakteryzuje się przyśrodkowym odchyleniem osi pierwszej kości śródstopia oraz bocznym odchyleiem osi palucha. Najczęściej dotyczy osób dorosłych, częściej kobiet niż mężczyzn. Do czynników predysponujących należą: płeć, noszenie nie prawidłowego obuwia, predyspozycje genetyczne, płaskostopie, choroby reumatyczne, wrodzone deformacje i nieprawidłowości anatomiczne stóp.
Początkowo zmiany są bezbolesne. W miarę upływu czasu deformacje stopy nasilają się pojawia się ból w wyniku postępujących zmian zwyrodnieniowych i miejscowego procesu zapalnego. Towarzyszy temu pieczenie, zaczerwienienie, obrzęk i ucieplenie bocznej strony stawu sródstopno-palcowego.
Nieleczony palec koślawy prowadzi do zaburzeń w funkcjonowaniu stopy, a także kolan i kręgosłupa. Dochodzi do poszerzenia przedniej części stopy i płaskostopia poprzecznego oraz towarzyszących deformacji palców, tworzą się tzw. palce młotkowate lub szponiaste. Wtórnie dochodzi do zmian w stawach kolanowych i w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa, dodatkowo może zmienić się sposób chodzenia, pogarsza się jakość życia.
Nieleczony paluch koślawy – haluks, ulega stopniowej progresji i może doprowadzić do problemów z chodzeniem, a nawet z doborem obuwia.
Dlaczego dobór odpowiedniej techniki operacyjnej palucha koślawego jest ważny?
Rodzaj techniki zabiegu zależy od stopnia deformacji palucha i pozostałych struktur stopy. Wszystkie techniki operacyjne obejmują rekonstrukcję oraz odtworzenie prawidłowego napięcia tkanek wokół pierwszego stawu sródstopno-paliczkowego.
Można podzielić je na zabieg wykonywane na tkankach miękkich (mięśniach i więzadłach), oraz na tkankach kostnych w obrębie kości śródstopia. Rodzaj techniki zależy od stopnia deformacji palucha i pozostałych struktur stopy:
Oto niektóre z nich:
Metoda McBride/Silver to zabieg polegający na usunięciu zmienionych zwyrodnieniowo tkanek w okolicy stawy śródstopno-paliczkowego – głowy I kości śródstopia, oraz plastyce tkanek miękkich po stronie przyśrodkowej i uwolnieniu tkanek miękkich, które utrzymują koślawe ustawienie palucha.
Korekcja metodą Kramera lub Chevron to podgłowowa osteotomia pierwszej kości śródstopia z zastosowaniem implantów, polegająca na przecięciu I kości śródstopia i przesunięciu jej odłamów, w tym palucha względem siebie do właściwej pozycji oraz ustabilizowaniu ich za pomocą implantu.
Metoda Akina to osteotomia paliczka bliższego palca pierwszego. Odłamy kości stabilizuje się za pomocą szwów, drutów lub małych śrub, często stosowana jako uzupełnienie innych metod np. Mc Bride’a.
Technika Lapidusa to korekcja koślawego ustawienia i nadmiernej ruchomości przez usztywnienie stawu klinowo-śródstopnego z zastosowaniem implantu.
Scarf, to technika w której wykorzystuje się długie skośne przecięcie kości śródstopia , poszczególne odłamy kości są następnie przesuwane i stabilizowane implantem.
Po zabiegu chory wraca do pełnej lub lepszej sprawności zwykle w ciągu kilku tygodni.
Zabiegi wykonuje się w znieczuleniu odcinkowym. Po zabiegu stosuje się obuwie umożliwiające odciążanie przodostopia. W większości przypadków rehabilitacja nie jest kłopotliwa i ma charakter domowy. Jakie cele należy osiągnąć lecząc paluch koślawy? Przede wszystkim uwolnienie chorego od bólu poprzez poprawę rozkładu sił działających na głowy poszczególnych kości śródstopia, a także uzyskanie kształtu stopy, który umożliwi dobranie obuwia. Niewątpliwie ważnym, jest również efekt estetyczny zabiegu, który znacznie poprawia jakość życia pacjenta.
