Skręcenia oraz uszkodzenia więzadeł stawowych
Urazy tego typu są spowodowane przez ruchy wykraczającego poza prawidłowy zakres ruchomości stawu. Kończy się to skręceniem stawu i naciągnięciem lub uszkodzeniem włókien mięśni i więzadeł. Kontuzje takie są częste wśród osób podejmujących ćwiczenia po długiej przerwie lub w przypadku nieodpowiedniej rozgrzewki. Poważne urazy są bardzo bolesne, wymagają udzielenia fachowej pomocy medycznej. W przypadkach mniejszych urazów dolegliwości mogą się pojawić po kilku godzinach. Jednak ból mięśni na następny dzień po intensywnych ćwiczeniach, do których nie są przyzwyczajone jest normalny i najlepiej leczyć go ruchem. W większości przypadków trzeba przez kilka dni pozwolić odpocząć bolącym, zakwaszonym mięśniom , a do intensywnych ćwiczeń powracać stopniowo. Należy wziąć pod uwagę, że ciepła kąpiel i zastosowanie naprzemiennie ciepłej i zimnej wody po treningu chroni przed wystąpieniem tego typu bólów.
Jak powstają skręcenia stawów i uszkodzenia więzadeł?
Staw przypomina zawias albo przegub, który umożliwia naszemu ciału ruch. Każdy staw jest otoczony torebką stawową i systemem więzadeł, zapewniających mu zwartość i stabilność. W momencie zadziałania siły skrętnej na staw (np. podczas górskich wędrówek lub gry w piłkę, gdy źle postawimy stopę) dochodzi do naciągnięcia, naderwania bądź całkowitego zerwania aparatu torebkowo- więzadłowego. Typowymi objawami skręcenia jest szybko pojawiający się obrzęk, krwiak i bólowe unieruchomienie skręconego stawu. Najczęściej obserwowane są skręcenia stawu skokowego, kolanowego i drobnych stawów nadgarstka i ręki.
Rodzaje skręceń
Skręcenie stawu oznacza częściowe lub uszkodzenie aparatu więzadłowego stawu w obrębie więzadła albo w miejscu jego przyczepu do kości. Wyróżnia się skręcenia stopnia I, II, III. Stopień I i II obejmuje uszkodzenia niecałkowite, różniące się . Podstawą rozpoznania jest badanie fizykalne oraz usg lub rezonans magnetyczny.
Postępowanie w skręceniach stawów i uszkodzeniach więzadeł
W momencie powstania urazu musimy pamiętać, by zdjąć z kończyny obuwie, biżuterię, zegarek. Narastający obrzęk może uniemożliwić ich późniejsze zdjęcie, a dodatkowo ucisk przez nie wywierany przyczynia się do zaburzeń krążenia, które wzmaga narastanie obrzęku. Walka z obrzękiem jest początkowo zasadniczym celem. Dlatego też należy unieść uszkodzony staw powyżej poziomu serca, np. zakładamy rękę na temblaku, podpieramy stopę na krześle. Wskazane są również okłady z lodu na bolący staw. Zimno ma działanie przeciwbólowe i obkurcza naczynia krwionośne, zmniejszając obrzęk. Nie należy mocno opasywać bolącego stawu bandażem elastycznym, gdyż zbyt duży ucisk może prowadzić do wspomnianych zaburzeń krążenia. Działanie przeciwobrzękowe mają maści i żele np. Altacet i Reparil, (muszą to być okłady wysychające). W mniejszych urazach wystarczy czasowe ograniczenie aktywności fizycznej bolącego stawu. W poważniejszych przypadkach konieczne jest unieruchomienie w opatrunku gipsowym a następnie zastosowanie ortezy. W większości przypadków urazów skrętnych odpowiednia rehabilitacja zastosowana w odpowiednim czasie pozwala wrócić do aktywności. Trzeba jednak wziąć po uwagę że część urazów skrętnych jest związana z uszkodzeniem chrząstki stawowej różnego typu, których konsekwencje mogą być długotrwałe.